Uszczelnianie tylnej granicy indywidualnej łyżki wyciskowej

Po pobraniu wycisku zakreśla się w ustach granicę strefy uszczelnienia i ponownie wprowadza wycisk do jamy ustnej, na którego powierzchni odbija się oznaczona przestrzeń. W granicach tej przestrzeni, w zależności od podatności tkanek i użytego materiału wyciskowego, nakłada się wosk, ewentualnie masę Kerra lub masę silikonową o odpowiedniej prężności. Więcej materiału uszczelniającego należy nakładać na stokach podniebienia niż w linii pośrodkowej. Wycisk ponownie wprowadza się do jamy ustnej i mocno dociska do podłoża. Materiał uszczelniający wycisk wywiera ucisk na tkanki miękkie, tworząc uszczelnienie tylnej granicy wycisku, a następnie płyty gotowej protezy.

Appelbaum (cyt. Winkler) uważa, że podana wyżej metoda pierwotnego uszczelnienia ma następujące zalety:

1. Jest to technika umożliwiająca przemieszczenie tkanek w fizjologicznie akceptowanych granicach.

2. Unika siÄ™ nadmiernego ucisku tkanek.

3. Uszczelnienie podniebienia znajduje swoje odbicie w modelu, a następnie w płycie próbnej protezy, co zwiększa jej retencję w czasie kontroli w jamie ustnej.

4. Unika siÄ™ mechanicznego podskrobywania modelu.

Do wad autor ten zalicza przedłużanie czasu pobierania wycisku i trudności w technice postępowania.

Z własnych doświadczeń klinicznych autora podręcznika wynika, ze uszczelnienie pierwotne nie zawsze jest wystarczające i często wymaga dodatkowego podskrobywania modelu. Pogląd ten potwierdzają badania Budkiewicza i Godlewskiego opublikowane w roku 1983.

Po konwencjonalnym dostosowaniu łyżki wyciskowej obrysowuje się w jamie ustnej granice strefy uszczelnienia. Po wprowadzeniu łyżki do jamy ustnej zaiys tej granicy odbije się na niej, a następnie również na modelu. Dalszą czynnością jest podskrobanie modelu na grubość od 1 do 1,5 mm w obrębie odbitego zarysu strefy. Do tak przygotowanego modelu dostosowuje się łyżkę indywidualną szełakową przez uplastycznienie, zaś akrylową przez uzupełnienie tworzywem szybko polimeryzującym. Łyżkę ponownie kontroluje się w jamie ustnej, sprawdzając jej utrzymanie i czy me uciska nadmiernie tkanek miękkich. Na tak skorygowanej łyżce pobiera się wycisk. Dzięki dokonanej poprawce w trakcie pobierania wycisku będzie wywierany ucisk, dający w wyniku uszczelnienie tylnej granicy wycisku, a następnie płyty protezy.

Uszczelnianie tylnej granicy protezy całkowitej górnej przez podskrobanie modelu roboczego

Podskrobanie modelu roboczego jest praktyczną i bardzo rozpowszechnioną metodą, dającą dobre wyniki. Wymaga jednak dużego doświadczenia klinicznego i powinna być poprzedzona badaniem pacjenta. Należy podkreślić, że czynność ta w żadnym przypadku nie może być wykonywana przez technika dentystycznego, a tylko przez lekarza w obecności pacjenta, po wnikliwej analizie zasięgu strefy uszczelnienia i podatności tkanek w tej okolicy.

Podskrobanie modelu przeprowadza się na zakończenie wizyty, po kontroli próbnej protezy. Narzędziem pomocniczym jest nożyk protetyczny lub specjalny rylec. Wykonuje się różnego rodzaju rowki uszczelniające. Najbardziej praktyczne okazało się uszczelnienie o kształcie ldina, podstawą zwróconego ku tyłowi. Podstawa ta jest cieńsza w linii pośrodkowej, a grubsza w okolicy stoków podniebiennych. Taki kształt uszczelnienia umożliwia jego korektę w przypadkach nadmiernego ucisku tkanek lub zbyt dalekiego zachodzenia na podniebienie miękkie, bez utraty uszczelnienia. Józefowicz i wsp. uważają, że przy średniej i małej podatności tkanek miękkich podłoża protetycznego najlepsze wyniki daje wysokość uszczelnienia rzędu 0,8 mm, a przy dużej podatności wysokość 1,2 mm.

W sytuacjach, kiedy po uzyskaniu gotowej protezy stwierdza się, że wykonane uszczelnienie na skutek dużego skurczu polimeryzacyjnego okazało się niewystarczające, można je pogrubić, dodając warstwę szybko polimeryzującego akrylu na wewnętrznej stronie tylnej granicy płyty.