Uszczelnienie tylnej granicy protezy całkowitej górnej

Jeżeli wysokość zwarcia jest podwyższona, to usuwa się zęby z jednego wzornika, zwykle dolnego, wykonuje na nim wał zwarciowy i ponownie powtarza cały etap ustalania centralnego zwarcia, z tym że górne zęby (jeżeli zostały prawidłowo ustawione) spełniają ważną rolę orientacyjną, umożliwiającą niekiedy zrezygnowanie z linii pomocniczych z wyjątkiem linii po-środkowej. W obydwu przypadkach wymontowuje się jeden z modeli (zwykle górny) z artykulatora i osadza w nowym położeniu.


Jeśli zauważy się błędy w poziomym usytuowaniu żuchwy (przesunięcia doprzednie, dotyłne czy boczne), to trzeba cofnąć się do etapu ustalania centralnego zwarcia, tzn. ponownie wykonać wzorniki zwarciowe i za ich pomocą powtórnie ustalić prawidłowe położenie żuchwy do szczęki.


Na tym samym posiedzeniu klinicznym, po zaakceptowaniu przez lekarza i pacjenta próbnych protez, przystępuje się do uszczelnienia tylnej granicy przyszłej protezy górnej oraz oznacza miejsca podlegające odciążeniu (jeśli wcześniej nie zastosowano innej metody odciążenia).


Utrzymanie i stabilność protezy całkowitej górnej, które się uzyskuje dzięki wykorzystaniu sił adhezji, kohezji i napięcia powierzchniowego, istnieją tylko wówczas, gdy siły przemieszczające działają prostopadle do podłoża. Siły poziome i skośne nie będą pozbawiały protezy utrzymania tylko wówczas, gdy zostanie stworzone właściwe uszczelnienie brzeżne (Hardy i Kapur). Kontakt pobrzeży protezy z miękkimi tkankami powoduje, że przemieszczają się one podczas czynności wraz z protezą, utrzymując w ten sposób uszczelnienie brzeżne. Odpowiednie ukształtowanie przedsionkowych pobrzeży górnej protezy (co uzyskuje się podczas wykonywania wycisku czynnościowego), wypełniające przestrzeń między dziąsłem a tkankami warg i policzków, uszczelnia przepływ powietrza między protezą i tkankami. W okolicy tylnej granicy protezy, w miejscu jej kontaktu z podniebieniem miękkim, nie ma takich warunków anatomicznych jak w przedsionku. W związku z tym okolica ta wymaga specjalnego postępowania umożliwiającego uzyskanie uszczelnienia w celu dobrego utrzymania górnej protezy na podłożu. Józefowicz uważa ponadto, że uszczelnienie tylnej granicy górnej protezy zapobiega przedostawaniu się resztek pokarmowych pod płytę, zmniejsza odruch wymiotny i poprawia samopoczucie pacjenta. Uszczelnienie tylnej granicy protezy jest również niezbędne dlatego, że w czasie polimeryzacji tworzywa akrylowego, na skutek jego skurczu, powstaje szczelina między płytą protezy a podłożem, której wielkość wynosi według Józefowicza 0,24 mm.


Okolicę tylnej granicy podniebienia twardego, wymagającą uszczelnienia, określa się w amerykańskim słowniku terminów protetycznych w sposób następujący: „są to miękkie tkanki leżące wzdłuż granicy twardego i miękkiego podniebienia, na które może być wywierany, w ramach fizjologicznych, ucisk protezy w celu zapewnienia jej utrzymania".


Punktami orientacyjnymi do określenia położenia tylnej granicy podniebienia twardego są wcięcia haczykowate usytuowane ku tyłowi od guzów zę-bodolowych. Linia łącząca te wcięcia może być określana jako tylna granica pola protetycznego szczęki. Dodatkowymi punktami orientacyjnymi są doleczki podniebienne (foveolaepalatlnae) - dwa małe wgłębienia w błonie śluzowej, leżące obustronnie w pobliżu szwu podniebiennego, na granicy podniebienia twardego i miękkiego.


Dokładnego określenia przestrzeni na tylnej granicy podniebienia twardego, podlegającej uszczelnieniu, można dokonać kilkoma sposobami:


Fonetyczny. Poleca się pacjentowi wymawianie liter A i I-I. Podczas wymawiania tych głosek podniebienie miękkie unosi się ku górze, a następnie opada, co wywołuje powstanie linii, a częściej pasma wibracyjnego dobrze widocznego. W związku z tym granicę między podniebieniem twardym a miękkim określa się mianem linii lub pasma A-H.


Laryngologiczny (stosowany przez laryngologów). Zaciska się nozdrza pacjenta i poleca mu wydmuchiwać powietrze przez nos. Obniża się wówczas podniebienie miękkie i uwidacznia granica z podniebieniem twardym.


Dotykowy. Kuleczką lub rękojeścią lusterka dentystycznego obmacuje się omawianą przestrzeń i następnie zakreśla ją nietoksycznym ołówkiem.


Według Silvermana strefa uszczelniania tylnej granicy podniebienia znajduje się między przednią i tylną linią wibracyjną. Przednia linia wibracyjna jest wyimaginowaną linią, wzdłuż której tkanki ruchome podniebienia miękkiego łączą się z podniebieniem twardym. Linia wibracyjna tylna jest wyobrażalną linią połączenia rozcięgna mięśnia dźwigacza podniebienia i części innych mięśni podniebienia miękkiego.


Autor podręcznika w praktyce klinicznej stosuje najczęściej sposób fonetyczny, a następnie wynik jego potwierdza przy użyciu kuleczki, kontrolując głębokość i szerokość przyszłego uszczelnienia.


W piśmiennictwie podaje się wiele metod uszczelniania tylnej granicy protezy całkowitej górnej. Ogólnie dzieli się je na uszczelnianie pierwotne, wykonywane w czasie pobierania wycisku, i wtórne, przeprowadzane na modelu roboczym. Stosowane są również połączenia tych dwóch metod.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *